AKAİD - İtikatta Ehli Sünetin İmamları
Sayı 3
)
Ali Akkoç
)
İTİKATTA EHLİ SÜNNETİN İMAMLARI
İtikat, inanmak, dinî esasları, hükümleri kalben tasdik etmektir. İnanana "Mutekid", inanılan şeylerden her birine "Akide", çoğuluna da "Akaid ve Mu'tekadât" denir. Şüphesiz, tereddütsüz, doğru bir itikada "güzel itikad", bunun aksine de "çirkin itikad" denilir.
Malûmdur ki, Peygamber (S.A.V) Efendimiz ile görüşüp ona iman etmiş olan zatlara "Ashab-ı Kiram, Ashab-ı Güzîn" denir, Ashab-ı Kiram’ı görüp onlardan feyz almış olan müslümanlara da "Tabiîn" adı verilmiştir. Ashabı güzîn ile tabiîne, "Selefi salihîn" denilir. Bunlar, ehli sünnet vel cemaatin ilk rehberleridir. Bunlar Peygamberimizin s.a.v. yolunu hakkıyla takib etmiş, İslâmiyeti her tarafa yaymaya çalışmış, İslâm birliğini, İslâm câmiasını kuvvetlendirmiş, bid'atlardan, yani din adına sonradan türemiş, dine aykırı bulunmuş şeylerden beri bulunmuşlardır (uzak durmuşlardır).
Ehli sünnetin i'tikat hususunda büyük üstatları, büyük imamları vardır. Bunlardan her biri, selefi salihîn mezhebi üzere yürümüş, İslâm âleminde yüz gösteren muhtelif ceryanlara, felsefî görüşlere karşı hak ve hakikati müdafaaya çalışmış, İslâm akaidinin ne kadar saf, ne kadar doğru olduğunu yeni yeni deliller ile, çalışmalar ile ispat etmiştir.
İşte bu büyük mücahit âlimlerden birisi imam Matüridî, diğeri de imam Eş'arîdir.
İmam Ebu Mansur Muhammed Matüridî (280) tarihlerinde doğmuş, (333) tarihinde Semerkant’da vefat etmiştir. Mensup olduğu Matürid, Buhara ilçelerinden biridir. Kendisi Hanefî mezhebinde idi. Pek kıymetli tefsiri ve başka eserleri vardır. Bizim itikatta imâmımızdır. Hanefî mezhebinde bulunan Müslümanların en büyük kısmı i'tikatta Ebu Mansur Matüridîye tabidir.
İmam Ebu'l-Hasan Aliyyü'l-Eş'arî (260) tarihinde Basra’da doğmuş, (324) tarihinde Bağdat'ta vefat etmiştir. Büyük dedesi Ashab-ı Güzîn’den Ebu Musa el-Eş'arîdir. Ebu’l-Hasen el-Eş'ari, Şafiî mezhebinde idi. Ehli sünnet itikadına pek çok hizmet etmiştir. Pek değerli eserleri vardır. Mâlikiler ile Şafiî'lerin hemen ekserisi, Hanefiler'in bir kısmı ve Hanbelî mezhebindeki müslümanların bir kısım ileri gelenleri itikat meselelerinde Ebu’l-Hasen el-Eş'arî'ye tabidirler. İmam Matüridî ile İmam Eş'ari arasında esas itibariyle ihtilâf yoktur. Her ikisi de selefi sâlihin yolunu takib etmiştir, ikisi de hak üzeredir. Ancak ikinci derecede bulunan, teferruat sayılan birkaç tali meselede ihtilafları vardır. Fakat bunların başlıcaları da sözde ve görünüşte bir ihtilaftan başka değildir. Bu sebeple bugün Müslümanların en büyük kısmı, itikatça ya İmam Maturidi'ye veya İmam Eşari'ye tabi bulunmaktadır. ALLAH Teâlâ Hazretleri hepsinden razı olsun. Amin.
)
)
)
)
)
)