İBADETİN DOĞRUSU - Seferi Olan Kiṣi Mukim Olan İmama Uyarsa Namazı Nasıl Kılar?

Seferi Olan Kiṣi Mukim Olan İmama Uyarsa Namazı Nasıl Kılar ?

Seferi olan bir kimse mukim bir imama uyarsa namazını tam olarak kılar. (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 80). Zira Rasûlüllah (s.a.s.), “İmam kendisine uyulsun diye imam olmuştur” (Buhârî, Salât, 18) buyurarak, cemaatin namazının imamın namazıyla aynı olması gerektiğini ifade etmiştir.

Seferi olan kişi, vakit içinde mukim bir imama uyup namazını tamamlamadan selam verirse, kıldığı bu namaz geçerli olmaz. Bu durumda namazı bozulan kişi aynı namazı yeniden tek başına kılarken dört rekât olarak değil iki rekât olarak kılar.

Mukim Olan Kişi Seferi Olan İmama Uyarsa Namazı Nasıl Kılar?

Misafir olan kişinin mukim olan imama uymasının caiz olduğunda âlimler arasında ittifak olduğu gibi, mukim kişinin de misafir olan imama uymasının caiz olmasında âlimlerin ittifakı vardır.  Misafir olan imam, ikinci rekâtta selam verdiğinde arkasındaki mukim cemaat en sahih görüşe göre kıraat yapmadan namazlarını dört rekâta tamamlar.

WMisafir olan imam iki rekâtta selam verince arkasındaki mukim olan cemaate namazlarını tamamlamalarını söyler.

El-Muvattanın rivayetine göre Hazreti Ömer (Allah onlardan razı olsun) şöyle buyuruyor: Salim b. Abdullah, babasından rivayet ettiğine göre, Ömer b. Hattab, Mekkeye döndüğünde iki rekât kıldırır sonra şöyle derdi; “Ey Mekke ehli namazlarınızı (dört rekâta) tamamlayın zira biz seferi bir topluluğuz.”

Seferi imam ikinci rekâtta kendisi selâm verir, cemaatten seferi olanlar da selâm verir. Cemaatten mukim olanlar ise, selâm vermeksizin kalkarlar ve kalan iki rekâtı kendileri tamamlarlar. Namazın ilk iki rekâtı imamla kılınmış ve farz okuyuş yerine getirilmiştir. Bundan dolayı son iki rekâtı tamamlamak için kalkan kişiler artık kıraat yapmazlar, yani Fatiha suresini okumazlar, bir süre ayakta bir şey okumaksızın dururlar, sonra rükû ve secde yaparak namazlarını tamamlarlar.

Böyle kalan iki rekâtı kendileri tamamlayan mukim kişiler, lâhik hükümlerini uygulamış olmaktadırlar. Seferî bir imama uyan mukim bir kimse kendisinin tamamladığı kısımlarda, lâhik gibidir. Çünkü lâhik, imamın arkasında namaz kılıyor hükmündedir. Yani mukim kendi fazla iki rekatını imamın arkasında kılıyor gibidir. Bu nedenle herhangi bir kıraatte bulunmaz. Bilindiği gibi, cemaatle namaz kılarken uyku, dalgınlık veya abdesti bozucu herhangi bir nedenle namazdan ayrılan kimseye “lâhik” denmektedir. İmama uyan birisi her hangi bir nedenle abdestini bozsa, namazdan ayrılır, namaza zıt bir şey yapmadan, hiçbir şeyle meşgul olmadan, dünya kelâmı konuşmadan gider, abdestini tekrar alır ve gelir imama ulaştığı yerden yeniden uyar. Böyle birisi, imamla birlikte selâm vermez, kalkar ve kılamadığı rekâtları kendisi kaza eder. Fakat ayakta okuyuş yapmaz. Yani Fatiha ve zammı sure okumaz. Bir süre ayakta durur, sonra rüku ve secde yapar ve böylece namazını tamamlar.